16ος αιώνας

GFS Complutum

Το αρχαίο ελληνικό αλφάβητο εξελίχτηκε κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου από κεφαλαιογράμματη σε μικρογράμματη γραφή και σταδιακά απόκτησε μια εντυπωσιακή ποικιλία καλλιγραφικών συνδέσμων και συμπλεγμάτων που καθόρισαν σημαντικά τη αισθητική του φυσιογνωμία. Έως τα τέλη του 15ου αιώνα οι λατίνοι τυπογράφοι που έπρεπα να χρησιμοποιήσουν ελληνικά κείμενα στις εκδόσεις τους απέφευγαν αυτή την περίπλοκη επισεσυρμένη γραφή και χρησιμοποιούσαν γραμματοσειρές με τα εικοσιτέσσερα γράμματα του αλφαβήτου μόνο. Ένα εξαίρετο παράδειγμα είναι αυτή που χρησιμοποιήθηκε για τη στοιχειοθεσία της Καινής Διαθήκης της περἰφημης Κομπλουτενσιανής Πολύγλωσσης Βίβλου, την οποία είχε επιμεληθεί ο γνωστός λόγιος της περιόδου, Δημήτριος Δούκας. Τα στοιχεία είχε χαράξει ο Arnaldo Guillén de Brocar και όλη η έκδοση ήταν δημιούργημα του καρδινάλιου Francisco Ximénez στο Πανεπιστήμιο της Αλκαλά (Complutum) της Ισπανἰας. Αποτελεί μια από τις διασημότερες γραμματοσειρές αυτής της πρώιμης τυπογραφικής παράδοσης και στις αρχές του 20ού αιώνα είχε χρησιμεύσει ως πρότυπο για τη χάραξη της γραμματοσειράς Ottter Greek κατ᾽ επιλογή του εξαίρετου βιβλιογράφου της Βρετανικής Βιβλιοθήκης, Richard Proctor. Τα στοιχεία του Brocar δεν είχαν κεφαλαία και ο Proctor επέλεξε να προσθέσει μια σειρά, η οποία όμως δείχνει λίγο μεγάλη και άβολη. Η γραμματοσειρά δεν χρησιμοποιήθηκε παρά για την έκδοση ενός μόνο βιβλίου. Ο θάνατος του Proctor, το μεγάλο μέγεθος των στοιχείων και οι διαφορετικές αισθητικές αντιλήψεις της περιόδου δεν ευνόησαν στην ευρύτερη χρήση της. Η ΕΕΤΣ είχε συμπεριλάβει τον ψηφιακό σχεδιασμό της GFS Complutum Classic (με νέα κεφαλαία στοιχεία) από τον Γιώργο Δ. Ματθιόπουλο στην τιμητική έκδοση των Ολυμπιονίκων του Πινδάρου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004 και τώρα διαθέτει την ιστορική αυτή γραμματοσειρά ελεύθερα στο κοινό.